Veilig toerskiën - Geniet veilig van de bergen

Geniet veilig van de bergen

Veilig toerskiën

De back country belooft skiërs maagdelijke sneeuw en uitdagend terrein als je de moeite neemt om er heen te gaan – maar dit soort skiën is niet zonder risico’s, en de lawine is een van de meest dodelijke gevaren als je buiten de gecontroleerde piste gaat.

"Let vooral op de weersvoorspellingen, want kou, wind en slecht zicht verhogen het risico op ongevallen aanzienlijk. Plan ook alternatieve routes. Informeer je over de nationale noodnummers voor reddingsoperaties in de bergen"
Jan-Lammert
Sportcoach

Is toerskiën gevaarlijk?

Pieper, schep, sonde. Als je iets over lawineveiligheid hebt gehoord, waren het waarschijnlijk deze drie woorden. Maar er is nog veel meer nodig om veilig te blijven in de backcountry. Radio’s, satellietcommunicatie, sneeuwonderzoekskits. Dit zijn allemaal essentiële spullen die je helpen veilig te blijven.

En ga niet alleen de backcountry in. Hoewel de meeste lawines zich over brede, steile en gladde hellingen verplaatsen, kunnen ze ook door geulen of door beboste gebieden slingeren. Onthoud: als u er doorheen kunt skiën of snowboarden, kan een lawine er doorheen glijden. Ga sowieso nooit in de backcountry op de dag na een grote storm. Lees meer over beginnen met toerskiën

StopOrGo

Plan een tocht op basis van de gevarengraad en de steilste plaatsen. StopOrGo blijft hierbij de meest gebruiksvriendelijke methode. De SnowCard biedt het voordeel dat een onderscheid wordt gemaakt in gunstige en ongunstige hellingsrichtingen. Vanaf lawinegevaar 4 blijf je op de piste. Bij lawinegevaar 3 lees je vaak: “Touren erfordern Erfahrung in der Beurteilung der Lawinengefahr und eine vorsichtige Routenwahl”. Heb je die ervaring niet? Is het dan niet beter om dan al op de piste te blijven? Of om jezelf de beperking op te leggen tot 30° en niet 35°?

Lawines
Lawines ontstaan wanneer de sneeuw niet stevig aan de grond blijft plakken, maar een onstabiele laag wordt. Ze worden veroorzaakt door verschillende natuurlijke factoren zoals temperatuur, wind of sneeuwsoort. Het zijn echter vooral externe invloeden zoals dieren en mensen die ongeveer 90% van alle lawines veroorzaken. Lees meer over lawines.

Oefenen met veiligheidsmateriaal

• Doe bij aanvang van de (toer)skiweek een uitgebreide test: zenden én ontvangen. Dagelijks voer je een eenvoudige test door: zenden.
• Complexe zoekacties met meerdere slachtoffers komen zelden voor. Leg bij oefeningen de focus op het zoeken van één slachtoffer.
• Met moderne drie-antennen-apparaten verloopt het zoeken vrij
vlot. Besteed daarom voldoende aandacht aan sonderen en vooral aan uitgraven.

Oriëntatie

Kennis van kaart, kompas en GPS zijn onontbeerlijk. Constant weten waar je je bevindt is een basisregel. Bij toerskiërs – die hun tocht vooraf plannen – laat dit soms al te wensen over, maar bij freeriders is dit aspect vaak onbestaande. Ski ik een noord- of zuidhelling naar beneden? Waar eindigt mijn afdaling? Zijn er rotsbarrières of andere obstakels?

Het inschatten van gevaren bij mist is quasi onmogelijk. In dergelijke omstandigheden wil je je niet bevinden in gevaarlijk
terrein. Een grondige kennis van het werken met GPS is hierbij een basisvoorwaarde.

De menselijke factor

Pech of overmacht liggen zelden aan de basis van een ongeval. Een menselijk falen vormt vrijwel steeds de trigger. We zijn nu éénmaal mensen en geen machines maar hier af en toe bij stilstaan kan onheil
voorkomen:

Bescheidenheid: Is de tocht wel aangepast aan je niveau? Waarom zou je het risico nemen? Om te pochen bij je vrienden? Om een filmpje te posten op Youtube? Zijn de omstandigheden niet oké? Doe de beklimming of afdaling dan niet. Bedenk dat er volgende week, of
volgende maand of volgend seizoen nog sneeuw ligt. De bergen gaan echt niet lopen hoor! Defensief gedrag is in de bergsport een teken van intelligentie.

ABS-rugzak: Een ABS-rugzak is geen “ticket to ride”. Stel jezelf steeds de vraag: Zou ik deze beklimming of afdaling ook ondernemen met een gewone rugzak? Is het antwoord neen? Waarom zou je het dan wel doen met de ABS-rugzak?

Toerskiën op de piste

Zelfs op de pistes ben je op eigen verantwoordelijkheid. Gevaren in de Alpen, vooral het gevaar van lawines, moet u zelf inschatten. Nooduitrusting moet worden meegenomen. De skipistes zijn in de eerste plaats toegankelijk voor gebruikers van de kabelbanen en de liften. Om ongevallen en conflicten te vermijden, vragen wij u om naast de FIS-gedragsregels ook de volgende aanbevelingen in acht te nemen.

  • Neem de waarschuwingen en plaatselijke voorschriften in acht.
  • Volg de sluiting van een piste of een deel van een piste. Er kunnen levensgevaarlijke situaties ontstaan bij het gebruik van de pistemachines – vooral met lieren – of bij het opblazen van lawines, enz. Om veiligheidsredenen kunnen de pistes daarom voor de duur van de werkzaamheden gesloten zijn.
  • Klim alleen aan de rand van de piste en achter elkaar.
  • Steek de piste alleen over op duidelijke punten en met voldoende afstand tussen elkaar.
  • Ski alleen op de randen van vers geprepareerde pistes. Sporen die ‘s nachts bevroren zijn, kunnen de kwaliteit van de piste ernstig beïnvloeden.
  • Verlaat de pistes vóór 22.30 uur of een andere door de kabelbaanmaatschappij vastgestelde tijd.
  • Maak jezelf zichtbaar. In het donker of bij slecht zicht, gebruik een hoofdlamp, reflecterende kleding, enz.
  • Gebruik alleen de speciaal voor piste tochten bestemde klimroutes/pistes.
    Neem geen honden mee de piste op.
  • Gebruik de aangewezen parkeerplaatsen en betaal eventuele parkeergelden.

Toerski tips

Skitoeren is een inspanningssport. De waardevolle stressprikkels voor hart, bloedsomloop en spieren vereisen gezondheid en een eerlijke zelfbeoordeling. Vermijd tijdsdruk en kies het tempo zo dat niemand in uw groep buiten adem raakt. Zorg dat je energiereserves hebt voor de afdaling.

Kaarten, gidsen, internet en deskundigen geven informatie over de route, de lengte, het hoogteverschil en de actuele omstandigheden. Let vooral op de weersvoorspellingen, want kou, wind en slecht zicht verhogen het risico op ongevallen aanzienlijk. Plan ook alternatieve routes. Informeer je over de nationale noodnummers voor reddingsoperaties in de bergen (Euro-noodnummer 112).

Checklist reisplanning

  • De juiste tourbestemming kiezen op basis van uw eigen kunnen en conditie en de huidige sneeuwcondities? (eerlijke zelfevaluatie – lichamelijke en geestelijke gesteldheid)Rekening houden met oriëntatie en lawinegevaar?
  • Rekening houden met de weersvoorspelling en de actuele weersomstandigheden
  • Controle van de omstandigheden ter plaatse
  • Tijdsplanning! Vertrek vroeg – de schemering valt in de winter rond 16.00 uur in. Pas op voor de opwarming overdag (lawinegevaar neemt toe!)
  • Kies de juiste uitrusting
  • Installeer en test de noodoproep app “SOS-EU-Alp” op je smartphone
  • Sluit een ongevallen- en herstelkostenverzekering af

Pas uw uitrusting aan de winterse omstandigheden en de specifieke reisbestemming aan. Tot de standaarduitrusting voor noodgevallen behoren een lawinetransceiver, sonde en schep, alsmede een EHBO-doos, bivakzak en mobiele telefoon. Een airbagsysteem verhoogt de overlevingskansen. Controleer uw uitrusting voordat u vertrekt en neem een reparatieset mee.

Uitrusting checklist

  • Rugzak: volume ca. 25 lt. – aanbeveling: airbag rugzak
  • Schoenen: skitourschoenen
  • Kleding: wind- en waterdicht, ademend jack, isolerend jack, fleece/soft shell jack, muts en handschoenen, functioneel ondergoed, verschoning van ondergoed
  • Bescherming tegen de zon: zonnebril van goede kwaliteit, skibril, hoofddeksel, zonnecrème (beschermingsfactor ≥30), lipbescherming
  • Dranken en voedsel: min. 1 tot max. 2 liter water/thee, fruit/granenrepen, trail mix of gewoon wat lekker is
  • Kaartmateriaal: GPX track, kaart, tour beschrijving en informatiemateriaal
  • Mobiele telefoon: Zorg voor voldoende batterijlading (noodgevallen), neem indien nodig een powerbank mee
  • Lawine-uitrusting: Afhankelijk van de tocht in open terrein, ook lawine-transceiver, sonde en schep.
  • Bivakzak & hoofdlamp
  • Eerste hulp kit: incl. blaarpleister en aluminium reddingsdeken
  • Helm
  • Documenten: ID kaart, verzekeringskaart, contant geld
  • Wandelstokken: Op de juiste manier gebruikt, helpen stokken de gewrichten te ontlasten en het evenwicht te ondersteunen. Ons natuurlijk vermogen tot evenwicht en coördinatie wordt echter negatief beïnvloed. Zorg ervoor dat telescopische stokken een betrouwbaar vergrendelingsmechanisme hebben.

Veelgestelde vragen

Over veilig toerskiën 

Toerskiën betekent het beklimmen van de berg met speciale ski’s en vervolgens afdalen. Het biedt de mogelijkheid om afgelegen gebieden te verkennen die niet toegankelijk zijn met traditionele skiliften.

Toerskiën vindt vaak plaats buiten de gebaande paden, waar lawinegevaar en ruig terrein een rol spelen. Veiligheid is cruciaal om ongelukken te voorkomen en te genieten van het avontuur.

Volg een lawineveiligheidscursus, investeer in de juiste uitrusting (lawinepieper, sonde, schep), leer basisvaardigheden voor het herkennen van lawinegevaar en draag altijd een helm.

Een lawine-airbag kan levens redden bij een lawinesituatie. Gebruik het wanneer je potentieel lawinegevaar verwacht en volg de instructies van de fabrikant nauwkeurig op.

Ja, signalen zoals recente sneeuwval, veranderingen in temperatuur en windrichting kunnen wijzen op verhoogd lawinegevaar. Lees de lokale lawineberichten en pas je plannen hierop aan.

Bestudeer de topografie van het terrein, beoordeel de sneeuwcondities en vermijd gebieden met bekend lawinegevaar. Kies routes die passen bij je vaardigheden en het huidige lawinegevaarniveau.

Handel snel en effectief door de lawine-uitrusting te gebruiken, een zoek- en reddingsactie te starten en medische hulp in te roepen. Volg de noodprocedures die je hebt geleerd tijdens je veiligheidstraining.

Sportcoach JL

Heb je nog vragen over veilig toerskiën  stel ze hieronder.

Toerski gebieden

Leave a Reply

Your email address will not be published. Required fields are marked *